Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Erbo-pradenco
Anthoxanthum odoratum subsp. odoratum
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Erbo-de-prat.
Nom en français : Flouve odorante.
Descripcioun :L'erbo-pradenco trachis dins li relarg pulèu umide e au lume coume lis esclargiero de fourèst. Se recounèis à sis enflourejado qu'un cop maduro soun jauno e lusènto. Se regardas li flour veirés que li glumo soun forço diferènto, uno grosso e uno pichoto. La subsp. odorata èi lisco sus si lemma. La lengueto èi longo e bourdado de péu (fotò).
Usanço :L'erbo-pradenco a uno bono óudour de fen sega e pòu servi pèr n'en faire de tè (vertuous contro lis espaime). Perfumo la car (cambajoun "au fen"). Pamens à forto doso la coumarino, que douno la coulour jauno, es empouisounanto (dicoumaròu -anti vitamino K).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60(100) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthoxanthum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Prado umido
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Anthoxanthum odoratum subsp. odoratum L., 1753